Reto Crameri

Mia motivaziun

Per che soluziuns vegnian chapidas ston ellas vegnir tratgas là nua ch’ils umans èn era pertutgads da quellas.

Mias pretensiuns

Proceduras ston vegnir simplifitgadas e decisiuns ston vegnir tratgas là nua ch’ils umans èn pertutgads dad ellas. La planisaziun dal territori duai prender resguard en avegnir da las differentas sfidas en las differentas parts da la Svizra; perquai che quellas n’èn betg tuttina a Turitg, Basilea u Genevra sco en il Vallais, Tessin u Grischun. Ils chantuns ston puspè avair dapli cumpetenzas  ed uschia per exempel lubir renovaziuns dad aclas. La maschaida toxica tranter la lescha da segundas abitaziuns e la lescha davart la planisaziun dal territori ha chaschunà tar nus en las regiuns turisticas ina mancanza d’abitaziun. Perquai dovri urgentamain adattaziuns da questas duas leschas per che famiglias indigenas chattian puspè abitaziuns.

Concretisaziun da l’engaschament

Decisiuns vegnan savens tratgas en lieus  nua ch’ils umans n’èn betg pertutgads da las consequenzas. Per exempel vegn decidì insatge sin nivel federal davart la planisaziun dal territori ed ils chantuns e las vischnancas ston alura exequir quai. En bleras regiuns da noss chantun na chattan famiglias naginas abitaziuns pli u naginas pajablas, perquai che la planisaziun dal territori reducescha artifizialmain il terren da bajegiar e la lescha da segundas abitaziuns augmenta il squitsch  sin abitaziuns da dretg vegl. Quest problem ston ins prender per la ragisch cun reducir impediments legals nunnecessaris. Quels èn da chattar oravant tut sin nivel federal, cun quai che la Confederaziun surpiglia adina dapli las cumpetenzas en la planisaziun dal territori e limitescha  adina pli ferm las pussaivladads dals chantuns e da las vischnancas. Las soluziuns duessan plitost vegnir tratgas al lieu perquai che las autoritads localas e la populaziun san il meglier tge ch’è gist per els: I dovra dapli federalissem enstagl d’adina dapli centralissem. Per quest motiv ha la fracziun da l’Allianza dal Center  inoltrà ina iniziativa dal chantun per render attent Berna a questas sfidas spezialas. I sto puspè daventar pussaivel da bajegiar dapli e dad impedir recurs  nunnecessaris.

Dapi tschientaners caracteriseschan aclas la cuntrada dal chantun Grischun. Noss antenats han construì quellas cun lavur da maun stentusa. Ellas n’han ozendi savens pli nagin scopo agricul e ristgan dad ir en ruina. Jau m’engasch sin tut ils nivels  per che la planisaziun da territori stgaffeschia premissas  che questas stallas possian vegnir reutilisadas sco simpels edifizis d’abitar e restian uschia mantegnidas per las generaziuns futuras. Cun mantegnair l’aspect exteriur  duai il caracter exister vinavant. En il Cussegl grond hai jau inoltrà ina iniziativa dal chantun che la regenza ha tramess a Berna.

Mia motivaziun

L’agricultura ha ina gronda muntada economica e sociala en il chantun Grischun. Per pudair producir era en avegnir victualias dad auta qualitad, stuain nus avair quità dad ella.

Mias pretensiuns

En la politica agrara dovri segirezza da planisaziun per las puras ed il purs per ch’ellas ed els possian sa drizzar tenor ella e sa concentrar sin l’incumbensa centrala: la producziun da victualias per il nutriment da la populaziun. Per che quai saja pussibel era en avegnir, dovri bunas cundiziuns da basa. Perquai ston ins reducir impediments birocratics. Plinavant na duain novas perscripziuns betg engrevgiar da maniera nunnecessaria anc dapli las puras ed ils purs u limitar la producziun, ed oravant tut duain giuvnas collega e collegas da professiun avair ina perspectiva. La preschientscha  creschenta dad animals da rapina gronds è daventada in problem enorm per l’agricultura e l’economia d’alp. Perquai dovri urgentamain soluziuns per pudair alpegiar da maniera segira noss animals e per ch’els sajan era segirs sin las pastgiras da chasa. Attatgas sin noss animals da niz n’èn betg da tolerar e ston avair sco consequenza da schluppettar immediat ils animals da rapina gronds.

Concretisaziun da l’engaschament 

Jau sun en barat regular cun collegas da l’agricultura e sai tge problems che existan. Adina dapli novas prescripziuns da Berna, ina politica agrara che sa midar mintga quatter onns u la preschientscha creschenta d’animals da rapina gronds engrevgeschan puras e purs. Jau m’engasch perquai d’ina vart per ina planisabilitad a lunga vista da la politica agrara e sustegn da l’autra vart ch’il chantun prendia tut las mesiras per gidar l’agricultura tar la problematica dals animals da rapina gronds: en in’intervenziun hai jau pretendì in sistem d’alarm per animals da rapina gronds e mussà a la regenza che la reducziun da lufs è pussaivla era senza basa legala. Numnadamain, sche las premissas  per la clausula generala da la polizia èn dadas. Per che nossa agricultura che giauda ina gronda stima possia producir vinavant victualias, stuain nus impedir a Berna ch’i dettia limitaziuns nunnecessarias en la producziun.

Mia motivaziun

La classa mesauna è la pitga principala da nossa societad e las regiuns enritgeschan noss chantun, perquai stuain nus procurar  ch’i dettia en tut las regiuns bunas cundiziuns da viver e da lavurar che èn interessantas era per novas interpresas.

Mias pretensiuns

La classa mesauna, las famiglias e las IPM ston vegnir distgargiadas da cundiziuns e prescripziuns nunnecessarias. Il Grischun dovra cundiziuns da basa attractivas per che umans sa domicilieschan e vulessan viver gugent qua. Per rinforzar il Grischun sco lieu d’abitar, da lavur e da vacanzas dovri ina buna infrastructura en tut las regiuns.

Concretisaziun da l’engaschament

Jau hai adina m’engaschà per regiuns fermas en il chantun Grischun, perquai che jau hai ina fitg stretga colliaziun cun differents territoris – saja pervi da mia activitad professiunala u pervi da mia derivanza. A quai fa part ina buna infrastructura cun vias, traffic public, solas euv. Il stadi sto plinavant stgaffir bunas cundiziuns da basa  per che era interpresas sa domicilieschan en las regiuns e creeschan uschia novas plazzas da lavur. La classa mesauna vegn engrevgiada adina dapli cun taglias e taxas. Nus ans stuain dustar encunter, perquai che la classa mesauna è la pitga principala da nossa societad. Suenter avair gia sbassà differentas taglias spezialas sco era taglias per persunas giuridicas, dovri reducziuns da taglia effectivas per la classa mesauna.